Emprenye Nedir?
Emprenye, ahşabın bünyesine farklı yöntemlerle çeşitli kimyasal maddeleri emdirme işlemidir.
Bu işlemle ahşabı; mantar, böcek, kurt gibi zararlılardan koruyarak ahşabın hizmet ömrünü artırma amaçlanmaktadır. Emprenye maddesi, ağaçların yalnızca diri odun kısmına nüfuz etmektedir. Öz odunun doku sıklığı nedeni ile emprenye çözeltisi ağacın öz odununa işlemez. Ağaçların öz odun kısmı doğal dayanıklıdır. Emprenye edilecek ahşaplarda diri odun olması gereklidir. Emprenye işlemi, ahşabın türü, kullanılacağı ortam ve beklenen hizmet ömrüne bağlı olarak değişmektedir.
Emprenye işleminin uygulanabilmesi için bir çok yöntem bulunmaktadır. Vakum basınç yöntemi emprenye maddesinin azami derinliğe işlemesini sağlayan en etkili ve ekonomik yöntemlerdendir.
Bu işlemle ahşabı; mantar, böcek, kurt gibi zararlılardan koruyarak ahşabın hizmet ömrünü artırma amaçlanmaktadır. Emprenye maddesi, ağaçların yalnızca diri odun kısmına nüfuz etmektedir. Öz odunun doku sıklığı nedeni ile emprenye çözeltisi ağacın öz odununa işlemez. Ağaçların öz odun kısmı doğal dayanıklıdır. Emprenye edilecek ahşaplarda diri odun olması gereklidir. Emprenye işlemi, ahşabın türü, kullanılacağı ortam ve beklenen hizmet ömrüne bağlı olarak değişmektedir.
Emprenye işleminin uygulanabilmesi için bir çok yöntem bulunmaktadır. Vakum basınç yöntemi emprenye maddesinin azami derinliğe işlemesini sağlayan en etkili ve ekonomik yöntemlerdendir.
Kullanım Alanları
Pergolalar, çocuk oyun alanları, deckler, bahçe çitleri, bağ kazıkları, hayvan barınakları, taşıyıcılar, kolonlar, cephe kaplamaları, telekomünikasyon ve elektrik direkleri, maden direkleri, bahçe mobilyaları ve çevre düzenleme elemanlarında güvenle uygulanır.
|
|
|
Emprenye Yapılırken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar!
- Kullanım alanı belirlenen ahşaplar, aşağıda belirtilen risk sınıfı spesifikasyonlarına göre emprenye edilmelidir. Risk Sınıfları:
- RS3: Zemin seviyesi üstü (Toprak temasında değil)
Cephe kaplaması, çatı kerestesi, bank tahtası, pergole, lambri, alın tahtası, yalı baskı, çevre
düzenleme elemanları, ahşap evler vb. - RS4: Zemin seviyesinde (Toprak temasında)
Elektrik, telefon ve maden direği, demiryolu traversi, istinat duvarında kullanılacak ahşaplar, tatlı su
iskele direği ve ahşapları, yürüyüş yolu ahşapları ve deck ahşapları, bahçe çitleri, saksı, bağ kazığı vb.
- RS3: Zemin seviyesi üstü (Toprak temasında değil)
- Emprenye işlemi sırasında aynı boyutta ve aynı tip ahşapların emprenye edilmesi önemlidir!
- Emprenye edilecek ahşaplar soyulmuş, biçilmiş, son boyutlarına getirilmiş olmalı ve rutubet oranı %22’nin altında olmalıdır. Emprenye edilecek ahşapların rutubetini ölçerken kafa kısmından en az 25 cm içerisinden ve diri odun kısmından liflere paralel ölçüm yapılmalıdır.
- Yüzeyi küflü ve mavi lekeli ahşaplar emprenye edilmemelidir.
- Metreküp esasına göre hesaplanan çözelti tüm diri oduna nüfuz edene kadar işleme devam edilmelidir.
- Absorpsiyon, ahşabın türüne, boyutlarına, rutubetine ve diri odun miktarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
- Ahşap yüzey; toz, kir ve talaş vb. yabancı maddelerden temizlenmelidir. Bu yabancı maddeler özellikle depo tankının dibine çökmekte ayrıca pompaların verimli çalışmasını engellemekte ve işlem sürelerinin de uzamasına sebep olmaktadır.
- Tesislerde kullanılan suyun belirli periyodlarda analize gönderilmesi tavsiye edilmektedir. Özellikle sertliği yüksek çıkan sular, tankların dibinde oluşturdukları kireç vb. tortular sebebiyle hattı tıkamakta, pigmentin çökmesine sebep olmakta ve uygulama yapılan ahşap yüzeyinde görsel problemler yaratmaktadır.
- Emprenye Tesisi tarafından uygulanan her bir emprenye işleminin detayları emprenye tesisinin şarj kayıt çizelgelerinde bulunmaktadır.
Emprenye işlemi sonrası şarj kayıt çizelgesi emprenye tesisinden istenmelidir. Şarj kayıt çizelgesi, müşteri memnuniyeti ve kalite kontrollerinde önemli bir araçtır. - Yeni emprenye edilen ahşaplar üstü kapalı bir alanda, direkt güneş ışığından korunacak şekilde en az 10 gün bekletilmelidir. Bu süreden önce ambalajlanarak sevki yapılmamalıdır.
- Tesisteki tankların periyodik temizliği aksatılmadan yapılmalıdır. Emprenye çözeltisinin performansı üzerinde direk etkisi vardır.
Emprenye İşlem Aşamaları
|
|
Emprenye'de "Basınçlı Sistem" ile "Daldırma/Fırça" Yöntemlerinin Arasındaki Farklar
Ahşapların emprenye edilmesi önemlidir çünkü ahşap zamanla çürümeye başlar ve böcek saldırısına karşı giderek daha duyarlı hale gelir. Ahşapların emprenye edilirken kullanılan üç ana yöntem vardır. Bunlar:
-Daldırma:
Daldırma yöntemi isminden de anlaşıldığı üzere ahşaplar emprenye maddesi ile dolu bir tanka tamamen daldırılarak bekletilir ve sonrasında 24 saat kurumaya bırakılır. Yöntem hızlı, verimli ve ekonomiktir fakat sadece çam gibi yumuşak dokulu ahşaplara uygulanır. Emprenye etkisi sadece yüzeyde olup ahşabın içine derinlemesine nüfuz etmez. Ahşaba mümkün olan en uzun ömrü sağlamak için ek vernik, boya uygulaması gerektirir. Daldırma işleminin daha az zaman alması ve daha düşük işçilik ve depolama maliyetlerine yol açması nedeniyle, basınçlı sisteme göre daha ucuzdur. Toprakla temas edecek ahşapların emprenye edilmesinde bu yöntem kullanılmaz. Daldırma, montajı yapılmamış ahşapların korunması için tavsiye edilir.
-Fırça:
Daldırma yönteminden tek farkı emprenye maddesi fırça ile uygulanmaktadır. Bu yöntem montajı yapılmış sabit ahşapların korunması için tavsiye edilir.
-Basınçlı Sistem:
Basınç Sistem yöntemi sadece lisanslı emprenye tesislerinde yapılmaktadır. Bu yöntemde ahşaplar kapalı tanklara yerleştirildikten sonra emprenye maddesi çok yüksek basınç altında ahşap malzemeye emdirilir. Bu yöntem ile emprenye maddesi ahşabın içine derin bir şekilde nüfuz eder. Ayrıca mantar, böcek ve çürümeye karşı çok daha etkin koruma sağlar. Basınçlı sistemin hem daha fazla zaman alması hem de profesyonel kişiler tarafından uygulanmasından dolayı biraz daha pahalıdır. Başlangıç maliyeti yüksek olmasına rağmen diğer yöntemlere göre ahşabın ömrünü çok daha fazla uzatmaktadır. Böylece sonraki yıllarda uygulanacak bakım maliyetlerini düşünüldüğünde avantajlı olmaktadır.
- Daldırma
- Fırça
- Basınçlı sistemler
-Daldırma:
Daldırma yöntemi isminden de anlaşıldığı üzere ahşaplar emprenye maddesi ile dolu bir tanka tamamen daldırılarak bekletilir ve sonrasında 24 saat kurumaya bırakılır. Yöntem hızlı, verimli ve ekonomiktir fakat sadece çam gibi yumuşak dokulu ahşaplara uygulanır. Emprenye etkisi sadece yüzeyde olup ahşabın içine derinlemesine nüfuz etmez. Ahşaba mümkün olan en uzun ömrü sağlamak için ek vernik, boya uygulaması gerektirir. Daldırma işleminin daha az zaman alması ve daha düşük işçilik ve depolama maliyetlerine yol açması nedeniyle, basınçlı sisteme göre daha ucuzdur. Toprakla temas edecek ahşapların emprenye edilmesinde bu yöntem kullanılmaz. Daldırma, montajı yapılmamış ahşapların korunması için tavsiye edilir.
-Fırça:
Daldırma yönteminden tek farkı emprenye maddesi fırça ile uygulanmaktadır. Bu yöntem montajı yapılmış sabit ahşapların korunması için tavsiye edilir.
-Basınçlı Sistem:
Basınç Sistem yöntemi sadece lisanslı emprenye tesislerinde yapılmaktadır. Bu yöntemde ahşaplar kapalı tanklara yerleştirildikten sonra emprenye maddesi çok yüksek basınç altında ahşap malzemeye emdirilir. Bu yöntem ile emprenye maddesi ahşabın içine derin bir şekilde nüfuz eder. Ayrıca mantar, böcek ve çürümeye karşı çok daha etkin koruma sağlar. Basınçlı sistemin hem daha fazla zaman alması hem de profesyonel kişiler tarafından uygulanmasından dolayı biraz daha pahalıdır. Başlangıç maliyeti yüksek olmasına rağmen diğer yöntemlere göre ahşabın ömrünü çok daha fazla uzatmaktadır. Böylece sonraki yıllarda uygulanacak bakım maliyetlerini düşünüldüğünde avantajlı olmaktadır.
Emprenye Edilebilir Yumuşak Ağaç Türleri
- Sarıçam (Pinus Slyvestres), Sibirya
- Kızıl Çam (Pinus Brutia) Yerli Çam
- Kara Çam (Pinus Nigra) Yerli Çam
- Lareks/Melez (Larix Sibica, Larix Decudua Sibirya ve Avrupa Melezi)
- Ladin (Picea; Avrupa, Yerli ve Sibirya Ladini )
- Göknar (Abies; Yerli Göknar, Sibirya Göknarı)
- Sedir (Cedrus libani)
- Kavak (Populus; Kara Kavak, Sibirya Kavağı)
Emprenye Edilemeyen Sert ve Egzotik Ağaç Türleri
- Sapelli (Entandropragma Cylindricum…, Sapele)
- Iroko (Chlorophora Excelsa , & Hoof)
- Huş (Betula sp..)
- Teak (Tectona Grandis…, Tik)
- Meranti (Shorea spp.)
- Limba
- Acajou (Akaju, Maun, Mahun, Hakiki Mahun)
- Meşe (Quercus, Sessile Oak, Penduculata Oak)
- Kayın (Fagus Orientalis, Fagus Sylvatica, Gürgen, Europen Beech, Avrupa Kayını)
- Kestane (Castanea Sativa)
- Gül (Dalbergia Nigra…, Brezilya Gül Ağacı )
Emprenye işlemini yapabileceğiniz derneğimize üye tesislerin listesine "Tesisler" sekmesinden ulaşabilirsiniz
